Alongside the rim...

In the evening we stroll alongside the rim of the Canyon.  After 30-40 minutes we can look at our lodge from “the other side”, although of curse it is very far away from the real other side. The sun slowly starts to set, the sky is beautifully stained with colours, the cicadas are so loud we at first thought there is a drone flying nearby. It is nearly time for dinner and so we slowly start to go back.

Wieczorem idziemy na spacer wzdłuż krawędzi kanionu. Po 30-40 minutach możemy spojrzeć na nasz lodge z „drugiej strony”, choć oczywiście jesteśmy bardzo daleko od prawdziwej drugiej strony. Słońce powoli zaczyna zachodzić, niebo wybarwia się plamami kolorów, cykady są tak głośne, że w pierwszej chwii rozglądamy się, czy ktoś w pobliżu puszcza dronę… Już prawie czas na obiad, więc powoli zaczynamy wracać do hotelu.

Down to the canyon

We are up early today, and after nice breakfast we feel ready for a whole -day trip down to the canyon. There are just 5 of us: we, one more couple of lodge guests plus our guide and a driver (2-in-1). We take the only access route by vehicle into the Fish River Canyon and start descending into the depths of it. And nearly immediately we meet a small herd of bachelor springboks, with two youngsters exercising friendly fight. When springboks fight, they lock their horns, sometimes becoming stuck together, which leads to severe jerking and twisting to try to disentangle each other. 

Po wczesnej pobudce i dobrym śniadaniu jesteśmy gotowi na całodniową wycieczkę do kanionu. Jest nas tylko pięcioro: my, jeszcze jedna para gości plus nasz przewodnik i kierowca (2 w 1). Jedyną drogą przejezdną dla samochodu (przy czym „przejezdna” to huczne słowo, jak się za chwilę okaże) wybieramy się do Kanionu Fish River i zaczynamy zjeżdżać w jego głąb. I prawie od razu spotykamy małe stado skoczników, z dwoma młodzikami rozwijającymi swoje zdolności z zakresu skomplikowanej sztuki trykania. Podczas prawdziwej walki skoczniki blokują wzajemnie swoje rogi, czasami szczepiając się ze sobą tak, ze dopiero na skutek silnego szarpania i skręcania udaje im się rozdzielić.

As we go down, the guide explain to us geological features of the canyon, its history, local flora and fauna. We learn, for example, that the canyon was not eroded by the Fish River at the start. It was the movement of the tectonic plates that created a deep trench in a mountain plateau. Then of course further erosion took place. The Fish River took the trench and because of the hard stone layer of the plateau it could not follow a straight route, so it created many bends and deepened the canyon, too. As a result we have a snake-like canyon as we see it today. We listen and all the time we go down and down.

Podczas, kiedy my posuwamy się pomału w dół kanionu, przewodnik wyjaśnia nam jego historię, geologię i opowiada o lokalnej florze i faunie. Dowiadujemy się na przykład, że początki kanionu to nie erozja dokonana przez rzekę Fish, ale ruch płyt tektonicznych, który spowodował powstanie głębokiego rowu na płaskowyżu górskim. Potem oczywiście nastąpiła dalsza erozja, rzeka Fish zajęła bowiem wspomniany rów, a że ze względu na twardą kamienną warstwę płaskowyżu nie mogła podążać prostą trasą, utworzyła wiele zakrętów i pogłębiła jeszcze kanion. Słuchając jedziemy wciąż w dól i w dół.

We go down narrow, bumpy road, and with time it becomes steeper and steeper. It is not really a road any more, merely a path, tight, uneven and full of rocks, but somehow our 2-in-1 guide and driver can manage… We take a short break at the view point, with glistening surface of mustard-coloured waters bending a long, long way down below us..

Jedziemy wąską, wyboistą drogą, która z czasem robi się coraz bardziej stroma. W jakimś momencie to już właściwie nie jest droga, tylko ścieżka, ciasna, nierówna i pełna kamieni, ale nasz kierowca jakimś cudem sobie radzi… Kiedy docieramy do punktu widokowego, z błyszczącą wstążką musztardowej wody wijącą się bardzo, bardzo daleko pod nami, robimy sobie krótką przerwę.

After this, we descend down the canyon again, to the perennial rock pools, where we have our picnic and go for a little swim.

Następnie zjeżdżamy ponownie w dół kanionu, żeby zatrzymać się na odpoczynek i mały piknik przy skalnych basenach, gdzie woda utrzymuje się cały rok. Marcin idzie popływać w zimnych, żółtych wodach rzeki Fish.

Whilst Marcin swims in cold yellow waters, I am hunting birds with my camera – pale winged starlings, cape buntings, cape wagtails, and speckled pigeons are my trophies.

Podczas, gdy marcin pływa, ja poluję na ptaki z aparatem fotograficznym – moje zdobycze to czarnotek białoskrzydły, trznadel maskowy, pliszka obrożna i gołąb okularowy.

On the way back we meet klipspringers, kudu, steenboks, and Hartman zebras -  a real treat!

W drodze powrotnej do hotelu spotykamy koziołki skalne, kudu, antylopniki zwyczajne i zebry Hartmana.

There were relatively good rains recently and the desert is in bloom. We can see white flowers of Rhigozum trichotomum burch and a lot of small yellow flowers on the ground.

Po dość dobrych deszczach pustynia kwitnie. Wszędzie widzimy połacie małych żółtych kwiatków a krzewy Rhigozum trichotomum burch sa także pełne białawych kwiatów.

On the edge of the world..

This afternoon we drive with the guide and a few fellow visitors on the top of the plateau to one the great viewpoints over the canyon. The Canyon Park (45 000ha) is a vast and rugged landscape of flat-topped rocky mountains and dry plains. It is hyper-arid, much more severe, much harsher than Kalahari, and yet - against the odds - life still finds a way to prevail here. Vegetation is sparse, deciduous dwarf shrubs comprise the majority of the flora, but we can see some splashes of green, and it is enough to feed the wildlife, especially after good rains. This part of Namibia is largely undeveloped and it offers a true sense of undiscovered wilderness. You feel utterly remote here and yet also totally connected, even if it sound very cliché. The Park is located in the Nama Karoo biome bordering on the Succculent Karoo biome, where we will go next, with a variable rainfall that may fall both in summer and winter. 

Późnym popołudniem z przewodnikiem i małą garstką innych gości hotelowych jedziemy obejrzeć zachód słońca z punktu widokowego na kanion. Taki przynajmniej jest plan, który nam zmodyfikuje co nieco pogoda, ale o tym za chwilę. W zajmującym powierzchnię 45 tys. hektarów Parku Kanionu dominuje skalisty, surowy krajobraz. Wielkie płaskie połacie wysuszonej kamienistej ziemi i poprzecinane licznymi żlebami góry o płaskich zerodowanych szczytach wydają się być dużo bardziej bezlitosne, oferujące zdecydowanie mniej wsparcia niż Kalahari, a jednak wystarczy kilka dni obserwacji, żeby zauważyć, ze życie wciąż jest tutaj bardzo bogate. Szczególnie teraz, po w miarę dobrych deszczach, piegi zieleni pojawiające się w krajobrazie wystarczają by zwabić wiele zwierząt z terenów położonych bardziej na północ. Ta część Namibii jest niemal nieskażona ludzką działalnością, jest tu mało hoteli, prawie nie ma farm, nie ma przemysłu, bardzo łatwo jest o poczucie, że jest się naprawdę w środku nieokiełznanej niczym natury. Człowiek czuje się jak na końcu świata, może zresztą dlatego, że na nim jest.  Park zlokalizowany jest w biomie Nama Karoo, na granicy z biomem Succulent Karoo, który odwiedzimy później, z deszczami pojawiającymi się nieregularnie zarówno latem, jak zimą. 

There are over 100 endemic succulents here, including the largest, the Aloe dichotoma, also known as ‘Kokerboom’ or Quiver Tree, as well as over 1 600 other plant species. Quiver trees occurs lonely or in smaller or bigger groves above and on the slopes descending into the canyon. Growing up to 10 meters high, some reach an age of up to 300 years old. 

Rośnie tutaj ponad 100 endemicznych gatunków sukulentów, włączając w to Aloe dichotoma, znane także jako kokerboom lub drzewo kołczanowe, a także ponad 1600 innych gatunków roślin. Drzewa kołczanowe czasami występują samotnie, ale często rosną w większych lub mniejszych grupach, osiągają do 10 m wysokości i niektóre mają nawet 300 lat. 

In many places we can see a succulent known as Euphorbia damarana or Damara milk-bush (melkbos), a species of flowering plant native to Namibia. It produces toxic milky latex capable of killing animals and humans except rhino and oryx who feed upon it in times of drought. Supposedly, if you have an open wound and come into contact with the plant its poison could kill you. Another story we have heard was of  a group of miners who died after consuming food cooked over a fire of Euphorbia damarana.

W wielu miejscach spotykamy charakterystyczny sukulent zwany wilczomleczem Damara (Euphorobia damarana), endemiczny dla tej części Afryki. Euforobia ta słynie z wysoce toksycznego lateksu, powodującego śmierć ludzi i większości zwierząt, za wyjątkiem nosorożców i oryksów, które żywią się nią w trakcie suszy. Podobno kontakt z rośliną w przypadku posiadania otwartych ran może się skończyć śmiercią. Słyszeliśmy też historię o górnikach, którzy zmarli po wypiciu wody ugotowanej na ogniu z tej rośliny. 

Fish River Canyon is one of the deepest in the world, second in size to the USA’s Grand Canyon only. It is 161 km long, up to 27 km wide and almost 550 m deep. We can see the Fish river itself but only as mere trickle of silver ribbon down at the bottom. If you have ever visited the Grand Canyon, imagine it WITHOUT thousands, without even hundreds of visitors. There is only a very small bunch of us, drinking in the view as soft evening light paints everything in reddish colours. But there is a huge distraction from breath-taking views over the canyon - the storm coming from the direction of our lodge. The storm in all its glory.  

Kanion rzeki Fish jest drugim co do wielkości kanionem na świecie, zaraz po słynnym Wielkim Kanionie Kolorado. Ma 161 km długości, 27 szerokości i 550 metrów głębokości. Patrząc z punktu widokowego możemy dostrzec w niektórych miejscach srebrną wstążkę rzeki Fish.

Jeśli ktoś kiedyś odwiedził amerykański Wielki Kanion, to może spróbować wyobrazić sobie podobny bez tysięcy, bez setek, a nawet bez dziesiątek turystów. W zasięgu wzroku nie ma nikogo innego – tylko nas kilkoro, stojących na brzegu kanionu, podczas gdy wieczorne światło zaczyna  malować wszystko piękniejszą paletą barw. Ale pojawia się coś, co odciąga naszą uwagę od piękna kanionu – od strony naszego hotelu nadciąga burza. I bynajmniej nie robi tego po cichu i ukradkiem, ale w pełnej krasie błyskawic i dramatycznego światła.